Strona Grupy GMES w CBK

Akronim GMES pochodzi od angielskich słów Global Monitoring for Environment and Security, oznaczających Globalny Monitoring Środowiska i Bezpieczeństwa.

Jest to inicjatywa, podjęta w końcu lat 90. przez Unię Europejską, która realizowana jest we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA). Inicjatywa ta ma na celu opracowanie metod monitorowania stanu środowiska z pułapu satelitarnego, lotniczego i naziemnego. Dane zgromadzone za pomocą satelitów oraz pomiarów naziemnych będą przetwarzane w celu świadczenia usług informacyjnych pozwalających na skuteczniejsze zarządzanie środowiskiem oraz poprawę bezpieczeństwa obywateli Unii Europejskiej. Dzięki tej inicjatywie przewiduje się, że możliwe będzie szybsze i sprawniejsze reagowanie w przypadku katastrof naturalnych, efektywniejsze korzystanie z zasobów naturalnych, lepszy monitoring jakości i czystości wód, powietrza itd.

GMES składa się z trzech komponentów:

1. kosmicznego – infrastruktura kosmiczna pozwalająca na pozyskanie danych z pułapu satelitarnego

2. naziemnego – infrastruktura pomiarów naziemnych (urządzenia, instrumenty)

3. usługowego – infrastruktura dostarczania danych (ustanowiona zgodnie z dyrektywą INSPIRE)

W 2008 roku uruchomiono usługi fazy przedeksploatacyjnej, kładąc podstawy pod przyszłe usługi w następujących obszarach:

- usługi dotyczące obszarów morskich

- usługi dotyczące obszarów badań atmosfery

- usługi dotyczące obszarów lądowych

- usługi dotyczące obszarów sytuacji kryzysowych

- usługi dotyczące bezpieczeństwa.

GMES umożliwi wykorzystanie synergii z systemami nawigacji satelitarnej GALILEO i EGNOS w celu dostarczenia użytkownikom zintegrowanych informacji. Usługi GMES mają być w pełni otwarte i dostępne, w takim stopniu, w jakim nie jest to sprzeczne z interesami UE i państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa. Głównym użytkownikiem usług proponowanych przez GMES mają być władze publiczne. Wszystko to ma prowadzić do wzrostu gospodarczego krajów UE.

GMES jest również europejskim wkładem w stworzenie Globalnego Systemu Obserwacji Ziemi (GEOSS), którego realizacja koordynowana jest przez międzynarodową Grupę ds. Obserwacji Ziemi (GEO). 

Informacje o programie GMES:

http://ec.europa.eu/gmes/index_en.htm

http://www.gmes.info/

Ważne dokumenty:

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2009:0223:FIN:PL:PDF

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2008:0748:FIN:PL:PDF

Opisy projektów:

LIMES (Land and Sea Monitoring for Environment and Security), projekt Komisji Europejskiej, to jak dotąd największe unijne przedsięwzięcie związane z wykorzystaniem teledetekcji satelitarnej dla potrzeb szeroko rozumianego bezpieczeństwa europejskiego. Celem projektu jest analiza możliwości wykorzystania w tej dziedzinie systemów satelitarnych obserwujących Ziemię, a następnie opracowanie ekspertyz dla programu GMES (Global Monitoring for Environment and Security - Globalny Monitoring Środowiska i Bezpieczeństwa), powołanego w 2002 roku przez Komisję Europejską oraz Europejską Agencję Kosmiczną.
Główne obszary zainteresowań projektu to:
-nadzór morski
-nadzór infrastruktury lądowej
-nadzór pomocy humanitarnej.

Strona projektu: http://www.fp6-limes.eu/

Geoland-2 został zgłoszony w pierwszym konkursie 7 Programu Ramowego UE w obszarze tematycznym "Przestrzeń kosmiczna" w kategorii GMES. Jest to duży projekt typu "Współdziałanie" (Cooperation), odpowiadający na zapotrzebowanie dotyczące stworzenia serwisu szybkiej ścieżki (Fast Track Service – FTS) dla monitorowania obszarów lądowych (Land Monitoring Core Service - LMCS). Projekt jest kontynuacją wcześniejszych przedsięwzięć: projektu "geoland" 6-tego PR i elementu serwisowego "SAGE" Europejskiej Agencji Kosmicznej.
Centrum Badań Kosmicznych koordynuje jeden z trzech podstawowych serwisów tematycznych SATChMo. SATChMo jest to składowa sezonowo-roczna, która dostarczy informacji średnio-rozdzielczej o rocznych zmianach pokrycia terenu w Europie i Afryce i sezonowym cyklu rozwoju wegetacji w Europie oraz informacji wysokorozdzielczej statystycznej (Area Frame Sampling – AFS) o zmianach pokrycia terenu, prognozach plonów i wykorzystaniu użytków rolnych w Europie i Afryce.

Strona projektu: http://www.gmes-geoland.info/

G-MOSAIC - GMES services for Management of Operations, Situation Awareness and Intelligence for regional Crises. Projekt współfinansowany przez UE, oferujący przygotowanie serwisów informacyjnych w obszarze bezpieczeństwa zewnętrznego Unii. Zadaniem projektu jest monitorowanie wydarzeń, które mogą prowadzić do kryzysów regionalnych lub międzynarodowych; monitorowanie infrastruktury krytycznej, głównych dróg, granic i szlaków migracyjnych, szlaków nielegalnego przemytu, w tym broni nuklearnej, które mogą wpłynąć na stan bezpieczeństwa wewnętrznego UE.

Strona projektu: http://gmes-gmosaic.eu/index.php?id=2

GEONetCab - GEO Network for Capacity Building - Głównym zadaniem projektu jest stworzenie warunków dla udoskonalenia i zwiększenia działań ku budowie potencjału w obszarze GEO – obserwacji Ziemi, ze szczególnym naciskiem na monitorowanie środowiska w krajach rozwijających się, nowych państwach członkowskich Unii Europejskiej, jak również w państwach sąsiadujących z Unią Europejską. Zadaniem GEONetCab jest polepszenie efektywność i wydajność budowania potencjału GEO dla korzyści społecznych. Powodem do stworzenia tego projektu jest rozwijający się rynek obserwacji Ziemi oraz w dalszym ciągu mała świadomość możliwości wykorzystania zdjęć satelitarnych.

Strona projektu: w przygotowaniu

PROJEKTY GMES ZAKOŃCZONE

ASTRO+ - więcej

GMES-POLAND

Cele projektu GMES-Polska:

- rozpowszechnianie na forum międzynarodowym informacji o  polskim potencjale GMES

- promowanie i wspieranie wykorzystywania satelitarnych technik obserwacji Ziemi

- zbieranie opinii na temat użyteczności tego rodzaju narzędzi i optymalnych sposobów ich praktycznego wykorzystania  w administracji

- przegląd możliwych sposobów finansowania wdrożeń tego rodzaju narzędzi (fundusze strukturalne UE, Narodowy Plan Rozwoju 2007-2013, mechanizmy MNiI)

- zainicjowanie współpracy Centrum Informacyjnego GMES z zainteresowanymi realizacją tego rodzaju projektów instytucjami

- stworzenie punktu kontaktowego między samorządami, korzystającymi z serwisu GMES, a wykonawcami

W ramach działalności Centrum Informacyjnego GMES-Polska przygotowano serię plakatów promocyjnych, przedstawiających korzyści płynące ze stosowania technik satelitarnych.

PEARL - więcej

TANGO - więcej

PROJEKTY PECS

UrbanSAT - Celem projektu jest zastosowanie i upowszechnienie Systemu Monitoringu Satelitarnego przestrzeni miejskiej „UrbanSat” poprzez opracowanie standardów działań w tym zakresie, opracowanie aplikacji zarządzającej systemem oraz wdrożenie  Serwisu (Web Map Services - WMS, Web Features Services - WFS) opartego na standardach Open Geospatial Consortium (OGC) zgodnego z wytycznymi dyrektywy INSPIRE.